Evlenme dosyası hazırlanırken evlenme gününden önceki günün mesai saati bitimine kadar ilgililerce, tarafların evlenmeye ehil olmadıkları veya evlenme engellerinden birinin bulunduğunu ileri sürerek evlenmenin yapılmasına yazılı olarak itiraz edebilirler. Evlenme gününde yapılan itirazlar kabul edilmez.

Evlenme engelleri dışında bir sebebe dayanarak itiraz dilekçesinde itiraz edenin açık kimliği, adresi ile imzası bulunması şarttır. İtiraz evlenme engellerinde birine dayanıyorsa, bununla ilgili belgelerin dilekçeye eklenmesi veya hiç olmazsa bu engele dair inandırıcı bilgilerin verilmesi gereklidir.

Evlenme engeli sebebi ile yapılan itirazda, itirazın aksini gösterir bir belgenin dosyada bulunması halinde, evlendirme memuru tarafından itiraz derhal reddedilir ve taraflara bilgi verilir. Evlendirme memuru, usulüne uygun biçimde yapılmış itirazları en geç 24 saat içerisinde taraflara duyurur. 10 gün içinde cevap verilmesini, varsa iddianın aksini gösterir belgelerin gönderilmesini ister, gerekirse ilgili makamlarla bu konuda yazışır.

Cevaplar geldikten veya cevap verilmesi için konulan süre dolduktan sonra dosyayı yeniden inceler ve bu inceleme sonunda;

1– İtirazın yerinde olduğunun anlaşılması halinde taraflara ve itiraz edene derhal bilgi vererek evlenme yapmayı reddeder.
2– İtirazın gerçek olmadığı veya mevcut olsa dahi iddia edilen engelin daha sonra hukuki bir işlem ile ortadan kalkmış olduğu tespit edilirse evlenme memuru itirazı reddeder. Sonuç, taraflara ve itiraz edene bildirilir ve evlenme işlemi yürütülür.

İtiraz eden 10 gün içinde mahkemeden evlenmenin men’i davası açıldığına ve evlenmenin durdurulduğuna dair bir karar getirdiği takdirde evlenme işlemleri mahkeme sonuna kadar durdurulur ve taraflara duyurulur.

Cumhuriyet Savcılığının İtiraz Yetkisi

Cumhuriyet Savcıları mutlak butlan sebeplerinden birinin var olması sebebiyle evlenme akdi yapılıncaya kadar evlenmeye itiraz edebilirler. Evlenme engellerinin bulunduğu yolunda Cumhuriyet Savcılığına yapılan ihbar Cumhuriyet Savcılığı tarafından ciddi bulunduğu takdirde evlendirme memurluğuna bildirilir. Evlendirme memuru 24. maddede belirtilen usul ve esaslara göre itirazı inceler, itirazı yerinde görmemesi halinde Cumhuriyet Savcılığına bilgi vererek evlenme işlemi yürütülür. Cumhuriyet Savcılığınca 10 gün içinde evlenmenin men’i davasının açıldığının bildirilmemesi halinde evlenme akdi yapılır ve sonuç gerekçeli olarak Cumhuriyet Savcılığına bildirilir.

Evlenmelerin Çalışma Saatlerinde Yapılması

Evlenme törenleri günlük çalışma saatleri içerisinde yapılır. Ancak, tarafların isteği üzerine çalışma saatleri dışında veya hafta sonu veya resmi tatil günlerinde özel yer ve salonlarda tören yapılabilir.

Tören Yerleri

Evlenme törenlerinin ilgili makamlarca bu iş için tahsis edilmiş olan resmi salon veya yerlerde yapılması esastır. Ancak tarafların isteği üzerine;

a) İkametgahlarda, özel bina veya salonlarda,
b) Tutuklu veya hükümlüler için Cumhuriyet Savcılığınca izin verilmesi üzerine ceza veya tutukevinde,
c) Hastalar için baştabibin veya müdürün izin vermesi üzerine hastanelerde, evlenme yapılabilir.

Evlenme töreninin yapılması istenen, ancak evlenmenin mahiyeti ile bağdaşmayan veya tarafların serbestçe iradelerini açıklamalarına imkan vermeyen yerlerde veya mabetlerde resmi evlenme töreni yapılamaz. Bu durumda evlendirme memuru evlenmeyi erteler

Evlenmede Aleniyet, Usul ve Şekil

Evlenme evlendirmeye yetkili bir görevli önünde iki şahitle birlikte ve bizzat tarafların huzuru ile aleni olarak yapılır.
Davetli bulunmaması, evlenmenin aleni yapılmadığı manasına gelmez.

Vekaletle evlenme yapılamaz.

Evlendirme memuru önceden tespit edilen yer ve zamanında tarafların ve şahitlerin önünde kadın ve erkekten her birine ayrı ayrı olmak üzere birbirleriyle evlenmek isteyip istemediklerini sorar. Her birinin müsbet cevap vermesi ve bu cevapların iki şahit tarafından da duyulduğunun doğrulanması üzerine, evlenmenin kanuna uygun olarak yapılmış olduğunu yüksek sesle açıkladıktan sonra evlenme kütüğünü taraflara ve şahitlere imza ettirir ve kendisi de tarih ve saat koyarak imzalar.

Sağır ve dilsizler işaretle cevap verebilirler. Evlendirme memuru lüzum görürse, işaretlerden anlayan bir kişinin aracılığını daha önceden isteyebilir. Bu durumda taraflar aracı bulundurmak zorundadırlar.
Yabancılar Türkçe bilmedikleri takdirde, evlendirme memuru, Türk devletince tanınmış devletlerin birinci resmi dili olması kaydıyla bu dili bilen tercüman kullanabilir. Taraflarca bu tercüman daha önceden tören yerinde bulundurur.

Tanıklık Şartları

Tanık olabilmek için ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak ve tanıklık ettiği kişiyi tanımak şarttır. Görüşleri itibarıyla ayırt etme gücüne sahip olmadıkları ve evlenecek tarafı tanımadığı anlaşılanlar tanıklık yapamazlar. Şahit, evlenme isteğine ait iradelerin açıklanmasına dair bildirimlerin serbestçe yapıldığına, tanıklık ettiği kişinin kimliğinin doğruluğuna ve evlenmenin yapıldığına şahittir.

Memurun Evlenmeyi Yapmaktan Çekinmesi

Evlenmenin yapılacağı sırada taraflardan birinin iradesinin serbestçe açıklanmasını engelleyici ruh hali içinde bulunduğunun davranışlarından açıkça anlaşılması halinde evlendirme memuru bu durumu taraflara bildirerek evlenmeyi erteleyebilir.

Evlenme Akdinin Evlenme Kütüğüne Geçirilişi ve Kütüğün Hukuki Mahiyeti Evlenmeler evlendirme memuru tarafından “Evlenme Kütüğü”ne geçirilir ve karı koca, şahitler ve memur tarafından imza edilir. Böylece evlenmenin şekli unsuru tamamlanmış olur.

Usulüne göre tasdik edilmiş evlenme kütükleri, evlenmenin yapıldığına karine teşkil ederler. Ancak, evlenmenin devam edip etmediği konusunda hukuki bir değer taşımazlar. Bu husus, nüfus aile kütük kayıtları ile belgelendirilip ispatlanır. Evlenme kütüğünde silinti ve kazıntı yapılamaz. Yanlış yazılan bilgilerin düzeltilmesi nüfus mevzuatına tabidir.

Aile Cüzdanı

Evlenen her çifte evlendirme memurluğunca düzenlenmiş bir aile cüzdanı verilir. Aile cüzdanının alınması ile cüzdana kaydedilmiş şahısların şahsi hallerinde meydana gelen değişiklikleri aile reisleri bu cüzdana işlettirmekle mükellef ve sorumludurlar.

Evlenmenin Nüfus İdaresine Bildirilmesi ve Aile Kütüklerine Tescili

Evlenmeler evlendirme memuru tarafından “Evlenme Kütüğü”ne geçirilir ve karı koca, şahitler ve memur tarafından imza edilir. Böylece evlenmenin şekli unsuru tamamlanmış olur.

Yurt içinde yetkili Türk makamları önünde yapılan evlenmeler; evlenmenin yapıldığı tarihten itibaren on gün içinde usulüne uygun olarak düzenlenecek evlenme bildirim formu ile o yerin nüfus müdürlüğüne bildirilir.

Büyükelçilik, başkonsolosluk ve konsolosluklar tarafından yapılan evlenmeler, konsolosluklar tarafından aile kütüklerine tescil edilir.

Yurt dışında yabancı yetkili makamlar önünde yapılan evlenmeler, dış temsilciliklerimize intikal ettirildiği takdirde, dış temsilcilikleremizce usulüne uygun olarak evlenme bildirimi formu düzenlenerek aile kütüklerine tescil edilir.

 
Yukarıda yazılı tüm bilgiler T.C. İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşlemleri Genel Müdürlüğü tarafından sağlanmıştır.